Około 50 kilometrów na południe od Krakowa, na pograniczu Beskidu Makowskiego i Wyspowego leży Tokarnia. Na zaproszenie Kliszczackiej Koliby spędziłam tutaj z rodziną jeden z weekendów. Jako że sama pochodzę z tych okolic i znam je doskonale, chciałam Wam dziś opowiedzieć, jak wiele pięknych miejsc można odwiedzić spędzając czas w Kliszczackiej Kolibie.
Góralski dom pełen klimatu
Na początek kilka słów o miejscu, w którym się zatrzymaliśmy. Kliszczacka Koliba to gospodarstwo agroturystyczne. W tym wykonanym z bali budynku zadbano o każdy szczegół. Jest belka z datą budowy domu, piękne zdobienia w drewnie, stylowe okucia, lampy i balustrady. Klimatyczna jest przestrzeń wspólna. Salon z kominkiem i widokiem na góry, wiele książek o okolicznych zwyczajach i zabytkach. Pokoje są dobrze wyposażone. Jeśli szukacie miejsca na jakąś rodzinną imprezę, to w obiekcie znajdują się dwie sale mini bankietowe. Przyznam, że skorzystałam z zaproszenia właśnie dlatego, że miałam tutaj małą rodzinną uroczystość. Poza tym bardzo podobają mi się domy z bali, więc korzystam z każdej okazji, by spędzić w takich miejscach czas.
Nazwa tego miejsca też nie jest przypadkowa. Kolibą określało się kiedyś schronisko dla pasterzy. Kliszczacka, bo okolicę Tokarni zamieszkują górale Kliszczacy.
Co zatem robić jeśli odwiedzi się już Kliszczacką Kolibę? Oto mój subiektywny przegląd okolicznych atrakcji. Szczerze mówiąc, jeden weekend to raczej za mało by wszystko zobaczyć, ale chcę żebyście sami wybrać swój zestaw.
Gdzie na szlak?
Na początek kilka propozycji spacerów. Wszystkie są wiodą po szlakach, które z przyjemnością pokonają nie tylko dorośli, ale i dzieci.
Tuż nad domem, czyli spacer na Tokarski Groń i Kotoń
Jeśli wyjdziecie z Kliszczackiej Koliby i polną drogą pokierujecie się (poza szlakiem) pod górę, to wkrótce dojdziecie do czarnego szlaku a nim do Gronia Tokarskiego (556 m n.p.m.). Jeśli nie lubicie chodzić bez wyznaczonych szlaków, to wystarczy drogą asfaltową (w kierunku Więciorki) dojść do zielonego szlaku i nim dotrzeć do Tokarskiego Gronia.
Jeśli tak jak my, spacerujecie w towarzystwie niemowlęcia i chcielibyście wybrać miejsce odpowiednie do jazdy wózkiem, to podjedzcie samochodem pod cmentarz w Tokarni albo wyjedzcie wyżej i zaparkujcie pod leśniczówką. Droga, która pokrywa się z czarnym szlakiem jest asfaltowa i rewelacyjnie spaceruje się tutaj z wózkiem w otoczeniu pięknych pejzaży i drzew.
Jeśli macie ze sobą maleńkie dzieci, to w okolicy jest jeszcze kilka fajnych miejsc na spacery z wózkiem. Pisałam o nich tutaj: Bajeczne miejsca na spacery z wózkiem w Beskidzie Makowskim (część I).
Przy czarnym szlaku pieszym z Tokarni na Kotoń jest też ścieżka przyrodniczo-leśna, która tworzy pętlę o długości ok. 1,5 km z jedenastoma przystankami tematycznymi. Przy leśniczówce znajdziecie miejsce na wypoczynek z ławeczkami.
Jeżeli macie ochotę na dłuższy trekking, to spod Tokarskiego Gronia można się wybrać na Kotoń Zachodni i dalej na Kotoń. Trasa jest bardzo urokliwa i na pewno znajdziecie tutaj dużo spokoju, bo nie należy do bardzo popularnych. Jeśli wybieracie się z dziećmi, to warto zabrać lupę i pobawić się w tropienie leśnych zwierząt.
Na Kotoń możecie się też wybrać z Zawadki. Pisałam o tym tutaj: Dlaczego warto wybrać się na Kotoń? Powodów jest kilka.
Wizytówka Tokarni, czyli urokliwa Urbania Góra
Odwiedzając krainę Kliszczaków nie sposób odmówić sobie przyjemności odwiedzenia miejsca już kultowego, stworzonego przez lokalnego artystę Józefa Wronę. „Kalwaria tokarska”, bo o niej mowa, to nie tylko wyrzeźbione przez niego na Urbaniej Górze 14 stacji. To mnóstwo kapliczek, rzeźb, grot. Temu miejscu poświęciłam już na blogu sporo miejsca. Jeśli jesteście ciekawi, dlaczego warto je odwiedzić, odsyłam Was do wpisu Urbania Góra – beskidzka wyspa z duszą. Jeśli przy okazji tego trekkingu chcielibyście zostać też odkrywcami (świetna zabawa szczególnie jeśli wędrujecie z dziećmi) koniecznie zajrzyjcie do wpisu o wyzwaniu w tym miejscu: Jak zostać poszukiwaczem skarbu? Na Urbaniej Górze to bardzo proste.
W Beskidzie Wyspowym leży wiele wspaniałych wzniesień, ale chyba w żadne nikt nie włożył tyle serca, co w Urbanią Górę. Szczyt ma 674 m n.p.m. i leży w masywie Zembalowej. I jeśli zdobycie Urbaniej to dla Was za mało, to śmiało przez Golec możecie udać się też na Zembalową. Jeśli zbieracie pieczątki do Korony Beskidu Wyspowego, to te szczyty na pewno są już na waszej liście „do odwiedzenia”.
Przez górę do Skomielnej Czarnej…
Kliszczacka Koliba znajduje się tuż przy zielonym szlaku, którym dojdziecie nie tylko na Groń Tokarski i Kotoń, ale także do Skomielnej Czarnej. To fragment trasy, którą opisałam we wpisie: Z Myślenic do Skomielnej Czarnej… przez góry! Wybierając ją na wycieczkę możecie po drodze nie tylko czerpać z dobroczynnego wpływu leśnej kąpieli, ale i podziwiać widoki np. na masyw Stołowej Góry. Taki spacer można zakończyć tuż obok kościoła w Skomielnej Czarnej przy okazji odwiedzając zabytkową kaplicę dworską. Leży ona na zboczu wzgórza Kokorzyk i pochodzi z XVIII wieku.
Skomielna Czarna to też idealny punkt wyjścia na Stołową Górę. Ją również warto odwiedzić podczas pobytu w okolicy. Na szczyt można dostać się kilkoma drogami. Wszystkie opisałam Wam szczegółowo we wpisie: Stołowa Góra – nieoszlifowany diament Beskidu Makowskiego.
To szczyt mało popularny, ale mający do zaoferowania fantastyczne widoki chociażby na Tatry. Zielonym szlakiem, który wiedzie tutaj z Kliszczackiej Koliby na Stołową Górę i jej punkt widokowy znajdujący się na Polanie Gronie dotrzecie w 3 godziny.
Na najbardziej widokową górę Beskidu Makowskiego…
Nie byłabym sobą, gdybym przy okazji pobytu w Tokarni nie poleciła Wam spaceru grzbietem Koskowej Góry. Dla aktywnych i lubiacych dłuższe trekkingi polecam na Koskową wybrać się szlakiem. Mapę znajdziecie poniżej
Dla mniej aktywnych lub osób wędrujących z małymi dziećmi polecam wybranie krótszych opcji na odkrycie Koskowej Góry. Można to zrobić startując z centrum Bogdanówki (szczegóły tutaj: Jak dotrzeć na Koskową Górę? Punkt wyjścia: Bogdanówka) lub wyjechać samochodem pod kaplicę na Łazach i pospacerować po grzbiecie góry. Droga jest przystępna i przejezdna przez cały rok. Koskowa Góra to zdecydowanie najbardziej widokowy szczyt Beskidu Makowskiego. Przyznam szczerze, że to jedno z moich ulubionych miejsc.
Wycieczka idealna dla wprawionych piechurów
Gdybym przyjechała do Tokarni na weekend, a pogoda była na piątkę, podobnie jak moja kondycja, to zdecydowanie jeden dzień poświeciłabym na wędrówkę. Wszystko o czym wcześniej pisałam zobaczyłabym robiąc sporą pętlę. Z Tokarni wyruszyłabym przez Groń Tokarski na Koskową Górę a stamtąd na Stołową Górę. Potem zeszłabym do Skomielnej i stamtąd wróciłabym do miejsca docelowego. Taka trasa zajmuje około 8,5 godziny. Przy dobrej pogodzie macie fantastyczną wycieczkę całodzienną przez lasy mieszane z cudownymi widokami. Wyruszacie po śniadaniu, a przerwę obiadową możecie sobie zrobić np. na Parszywce we Wrzosowym Dworze, potem ognisko/piknik na Stołowej Górze i dzień pełen atrakcji za Wami.
Co robić w Tokarni i okolicy poza górskimi spacerami?
Z wizytą w Beskidzkiej Sadybie…
Zaledwie kilka minut spaceru od Kliszczackiej Koliby znajduje się Beskidzka Sadyba, czyli zagroda z Alpakami. To miejsce polecam szczególnie jeśli jesteście tutaj z dziećmi. Można tu oko w oko stanąć z 9 tymi uroczymi zwierzakami, nakarmić je i pogłaskać. Osobiście bardzo miło wspominam wizytę w tym miejscu. Dzieciaki również były zachwycone.
Dwór Targowskich w Tokarni
W centrum Tokarni w parku znajduje się Dwór Targowskich. Obecnie znaczną jego część zajmuje przedszkole samorządowe. Reszta budynku jest jednak dostępna dla zwiedzających. Znajdują się tutaj wystawy stałe i czasowe, które można obejrzeć po wcześniejszej telefonicznej rezerwacji. Zwiedzanie podstawowe zajmuje godzinę. Można tez wybrać opcję z pokazami filmowymi, ale wtedy trzeba sobie na tę wizytę zarezerwować dwie godziny. Kiedyś w sąsiedztwie dworku był drewniany kościółek, który zastąpiła jednak nowa duża świątynia. Zabytkowy kościół z Tokarni przeniesiono do orawskiego skansenu, który w czasie pobytu u Kliszczaków też można odwiedzić. Pisałam o nim tutaj: Podróż wehikułem czasu, czyli z wizytą w skansenie w Zubrzycy Górnej.
Jeśli macie małe dzieci to dodam tylko, że w parku dworskim znajduje się plac zabaw z wieloma zjeżdżalniami. Natomiast dla ciut starszych dzieci polecam odkrywanie miejscowości z questem: Tokarnia dawniej i dziś. To bardzo fajna opcja na aktywne spędzenie czasu połączone z nauką o danym miejscu. W tej okolicy można rozwiązać kilka takich questów. Wszystkie znajdziecie na stronie Skarby Górali. Rozwiązując questy, podobnie jak zdobywając kolejne górskie szczyty, możecie zdobywać odznaki. Jak to zrobić? Szczegóły na PTTK Questy – Wyprawy Odkrywców.
Zimą wyskocz na narty
Jeśli odwiedzasz te okolice zimą, to warto choć na chwilę wyskoczyć na stok. Najbliższy znajduje się w Skomielnej Czarnej. Dłuższa trasa liczy 700 metrów. Dodatkowo jest tam jeszcze 100-metrowa ośla łączka dla poczatkujących. Na miejscu możecie wypożyczyć sprzęt i coś zjeść. Szczegóły na stronie Skomielna Czarna Ski. Na sankach możecie też pojeździć w zasadzie z każdej okolicznej górki.
Śladami historii, czyli co odkryjemy w Ekomuzeum w Bogdanówce
Jeśli lubicie wizyty w skansenach, ciekawi Was też praca rzeźbiarzy, to warto odwiedzając Tokarnię zajrzeć też do Ekomuzeum w Bogdanówce, które stworzył i prowadzi Andrzej Słonina. Wśród starych narzędzi i sprzętów używanych w rolnictwie, gospodarz realizuje tutaj zajęcia regionalne tematyczne. Celem stworzenia tego niezwykłego miejsca była ochrona ponad 100-letniej stodoły oraz zachowanie śladów przeszłości. To tutaj pielęgnuje się takie tradycje regionalne jak Tuka. Po wcześniejszej rezerwacji telefonicznej: /12/3732071 lub 69152461 istnieje możliwość zorganizowania nie tylko zwiedzania, ale również lekcji regionalnej, spotkania integracyjnego, biesiady regionalnej, czy występu zespołu regionalnego.
Tokarnia to także fajna baza wypadowa dla dalszych wycieczek. Blisko stąd na przykład Babiogórskiego Parku Narodowego. Szybko można dojechać też do Mszany Dolnej czy Rabki, skąd wyruszycie na wiele szlaków.
Na sam koniec polecam Wam krótki film autorstwa Fundacji Z miłości do gór, z którego dowiecie się nieco więcej o góralach Kliszczakach i Tokarni.
Mam nadzieję, że przekonałam Was do odkrycia krainy Kliszczaków. Krainy mojego dzieciństwa i dorastania.
Do zobaczenia na szlaku!
Odkrywając Beskidy 